Op de koffie bij Jet Stream

• Door
• Arnout Veenman
• geplaatst op
• 6 mei 2008 08:04 uur

23 reacties

Afgelopen maandag ben ik naar het Hoge Noorden afgereisd om op de koffie te gaan bij Jet-Stream in Groningen. Ik had hier een gesprek met directeur en oprichter Stef van der Ziel.

Jet Stream is gevestigd in de Media Centrale, een enorm gebouw dat vroeger dienst deed als elektriciteitscentrale en door TCN is omgebouwd tot bedrijvenverzamelgebouw met vooral nieuwe media bedrijven. Op de vierde verdieping is het kantoor van Jet Stream.

Eerste webcast in Nederland
De oorsprong van Jet Stream ligt in 1994 toen Van der Ziel de eerste Nederlandse webcast verzorgde en vanaf 1995 de webcast van het Noorderslag festival. Op het Noorderslag festival liepen zo’n 55 man rond om het hele festival in beeld te brengen en te regisseren. Daarbij verzorgde Jet Stream de hele productie van infrastructuur tot regie en redactie tot website. Jet Stream had als een van de eerste zelfs al user generated media, waarbij bezoekers van de website via een XOIP telefoonnummer hun eigen nummers konden inzingen en die werden dan direct op de website geplaatst (in .wav formaat nog destijds).

Het beeld moest ook gestreamd worden en de paar partijen die dat deden waren erg duur en konden ook maar in één formaat uitzenden. Daarom besloot Jet Stream het streamen ook zelf te gaan verzorgen. Daarbij vroegen ze bij Jet Stream aan XS4ALL of men een verbinding van 100mbit kon leveren. Waarop XS4ALL antwoordde, 100mbit? Dat is de totale capaciteit van onze backbone! Van der Ziel reageerde daarop van, prima dan doen we het daarmee! Uiteindelijk resulteerde dat er in dat het netwerk van XS4ALL zo goed als plat werd getrokken.

XS4ALL vol
Jet Stream kreeg ook andere klanten, waaronder de overheid, die eiste dat de uitzendingen naast het internet ook via (toen nog) besloten netwerken als Het Net te bekijken waren, zodoende zorgde dat er voor dat Jet Stream niet alleen servers bij XS4ALL op het internet maar ook nog in andere gesloten netwerken een server plaatsen. Dat maakte het beheer van de webcast een stuk lastiger en zodoende begon men bij Jet Stream in Perl een systeem te ontwikkelen om de servers centraal te kunnen beheren en de logfiles te verzamelen, om zo naar de klant terug te kunnen koppelen hoeveel kijkers er waren. En kijkers hoefden niet meer zelf te kiezen bij welke provider ze keken.

Die behoefte werd zelfs versterkt doordat er in 1999 ook nog eens drie verschillende streamservers waren: Quicktime, Windows Media en Real. Destijds was het zo dat elke streamserver in principe op zijn eigen fysieke server moest worden geïnstalleerd in verband met conflicten met het gebruiken van adressen, poorten, etc. Daarvoor heeft Jet Stream de XL2 server ontwikkeld dat als een framework functioneert en alle verschillende streamservers aanstuurt en er voor zorgt dat er geen conflicten ontstaan tussen de verschillende streamservers. Daarbij wordt geen gebruik gemaakt van virtualisatie en native streamservers, het is zuiver een laag over de streamservers heen die alles in goede banen leidt.

Langzaam maar zeker kwam men er bij Jet Stream achter dat het streamen zelf veel lucratiever is dan het webcasten van evenementen. Het regisseren van evenementen werd daarom uitbesteed en Jet Stream begon zich meer en meer te richten op het streamen zelf en de software die daar voor nodig is. Eigenlijk is Jet Stream vooral een softwarehuis geworden en noodgedwongen een ISP, maar dat deel van de dienstverlening wordt net als de hardware zoveel mogelijk uitbesteed, zo legde Van der Ziel uit.

Essent platgetrokken
Tot 2006 hoste Jet Stream haar servers nog vanuit meerdere datacentra verspreid over het land. Toen bij de moord op Theo van Gogh massaal de filmpjes daarover online op Nu.nl werden bekeken zorgde dat er voordat een 1Gbit verbinding van het Essent datacentrum helemaal vol liep, waarmee ook een aanzienlijk regio-netwerk van Essent in Groningen plat getrokken werd. Daarom is Jet Stream vorig jaar met haar servers verhuisd naar het LeaseWeb netwerk in met name het EvoSwitch datacentrum in Haarlem. Waardoor het nu mogelijk is om klanten een burst capaciteit van 10Gbps en hoger aan te bieden.

Verder is ook het hardwarematige beheer aan LeaseWeb uitbesteed. Op de shared servers heeft Jet Stream een 24×7×1 SLA afgesloten, al geeft JetStream op het shared platform enkel een best effort SLA af en op dedicated servers mag de klant zelf kiezen en wordt de SLA naar wens van de klant bij LeaseWeb ingekocht. Van der Ziel is blij met de samenwerking met Leaseweb omdat het Europees één van de grotere providers is, Internationaal betere performance biedt en snel kan schakelen.

Support: 35 euro
Bij een (shared) contracten zit standaard geen support inbegrepen, alles wijst zichzelf in principe en er wordt ook van klanten verwacht dat ze redelijk weten hoe streaming, transcoding en video werkt. Klanten die wel support nodig hebben kunnen een support contract kopen, zonder support contract kost een call 35 euro. Nu is Jet Stream hier niet al te streng is, een klant die zich normaal gedraagt en altijd netjes op tijd betaald en een simpele vraag heeft daarbij wordt in veel gevallen de support call niet in rekening gebracht. Overigens zit op dedicated/managed contracten een support contract inbegrepen.

Sinds de invoering van de kosten van 35 euro per support call maatregel is het aantal calls flink afgenomen. Het is dan iets wat Van der Ziel zijn concullega’s zeker wil aanraden om ook in te voeren. Al merkt hij daar wel bij op dat je dat alleen kan doen als B2B ISP. Als je consumenten als doelgroep hebt, dan weet je dat er dingen zijn die zij niet weten en dan moet je support er bij leveren. Van zakelijke klanten mag worden verwacht dat ze weten waar ze mee bezig zijn. En de professionele zakelijke klanten willen sowieso een support contract.

AMS-IX videowerkgroep in het slop
Een ander ding dat me zeer interesseerde was hoe het gaat met de AMS-IX videowerkgroep, dat is tot nu toe helaas nog niet geworden wat hij hoopte zo vertelde Van der Ziel. Hij had in 2002 een non-profit project gelanceerd om op micro-schaal servers bij de Nederlandse ISP’s te plaatsen, om zo de streaming capaciteit in Nederland te vergroten. Jet Stream had er de software en architectuur voor klaar. Het is na veel tijd gelukt om betrokken providers en omroepen om tafel te krijgen, en het project is bij de AMS-IX ondergebracht.

De omroepen zouden met een plan van aanpak komen, maar dat is er nog niet van gekomen. Dat heeft te maken met drukte bij de omroepen. De ISP’s wachten op hun beurt op het moment dat er omroepen gaan meedoen. Van der Ziel heeft er in dat kader goede hoop op dat de AMS-IX als neutrale partij mogelijk de kar verder zou kunnen trekken en stelt nog steeds zijn techniek en kunde beschikbaar.

Wel wil de publieke omroep maar liefst met 80Gbps gaan streamen tijdens de Olympische Spelen en het EK voetbal. Dat terwijl de publieke omroep niet voldoende verbindingen naar de AMS-IX heeft. Daarnaast is er volgens Van der Ziel ook maar zo’n 50Gbps aan werkelijke capaciteit beschikbaar naar de netwerken van de access ISP’s. Van der Ziel denkt dat het maar eens “mis moet gaan” wil het tot alle partijen doordringen dat het noodzakelijk is om iets te doen aan om aan lokale caching van video te gaan doen.

Verder ziet Van der Ziel niets in videostreaming via Peer 2 Peer als alternatief omdat het een enorme overhead geeft op je netwerkverbindingen, zo blijkt ook uit de problematiek rondom de BBC iPlayer. De BBC bespaart 3 miljoen door streams in te ruilen voor P2P maar zadelt de ISP’s op met 1 miljard netwerkkosten terwijl er niet meer kijkers zijn en de kwaliteit van de streams lager is. Wel zou het goed zijn als de verhouding tussen het netwerk verbruik iets verbetert, op dit moment gebruikt 0.5 procent van de internetters nog 40 procent van de totale hoeveelheid dataverkeer, die verhouding zou anders moeten worden.

Gewone internet abonnees sponsoren eigenlijk de abonnementen van de veelgebruikers. Dit houdt de voor streaming te grote overboeking op de netwerken in stand. Datalimieten zoals in België lijken daar niet de oplossing voor volgens Van der Ziel. Het effect van datalimieten blijkt duidelijk bij de Belgische klant GarageTV die miljoenen kijkers trekt – en daarmee in België groter is dan YouTube. Dat zouden er echter nog veel meer kunnen zijn als de Belgische datalimieten zouden worden opgeheven.

Concullega’s
In Nederland zijn naast Jet Stream niet veel bedrijven die zich op streaming richten, zoals CrossMediaVentures, Dutchview en Netmasters. De concullega’s bieden geen CDN technologie aan, alleen hosting, vaak gebonden aan één streaming server merk of platform. Daarnaast richten de concullega’s zich vooral op Nederland terwijl Jet Stream zich met Streamzilla zich op heel Europa richt. Van echte concurrentie is dan ook geen sprake. Verder valt het Van der Ziel op dat de concurrentie -ook in het buitenland- niet veel van hun diensten laat zien, op de websites van de concullega’s staan geen demo’s van filmpjes, weinig technische uitleg of tarieven. Ook de websites van de grote CDN’s niet. Jet Stream anderzijds biedt alle streaming servers/platformen, producten, prijzen en een hele website vol met filmpjes in elk denkbaar formaat/platform.

XL2 server en VDO-X
Jet Stream heeft twee software pakketten, XL server en VDO-X. XL2 server is een framework waarmee alle streamservers native kunnen worden aangestuurd, zoals Windows media, QuickTime, Helix, Flash, Wowza, HTTP, etc. Dat scheelt een factor 5 aan kosten voor hardware, stroom, koeling, rackspace en beheer. Daarnaast is het met VDO-X mogelijk om je hele streaming serverpark centraal te beheren via een webinterface. VDO-X verzorgt het managen van accounts en servers, het verwerken van logs, het synchroniseren van bestanden, het herverdelen van gebruikers en de monitoring.

Op een groot LCD scherm op kantoor was VDO-X continue in actie te zien en daarmee zag je realtime de performance van alle streaming servers die onder beheer van Jet Stream zijn en daarnaast kon je daar ook op zien hoeveel views elke server doet. Mocht zich een storing voordoen dan wordt deze in 9 van de 10 keer automatisch verholpen. En anders volgt een SMS voor de beheerders. Het wordt allemaal zeer overzichtelijk gepresenteerd in een NOC. Dat is echt iets waar menig software ontwikkelaar iets van zou kunnen leren.

De prijzen van de licenties voor sommige streaming servers zijn niet mals, voor windows media is de enige eis dat je windows draait, dus de kosten van je windows server heb je dan al, quicktime, mpeg4 en mobiel hoeven niet zo heel duur te zijn, maar de volledige flash server kost 5.000 euro om aan te schaffen. Daarom levert Jet Stream zijn servers standaard met Wowza dat de flash server heeft gereverseengineerd en dat product voor 1.000 euro verkoopt. Klanten die toch native flash willen moeten daar een meerprijs voor betalen. En Jet Stream heeft zelf een flash server geprogrammeerd die net zo werkt als YouTube.

Klanten kunnen filmpjes zelf uploaden en ook weer per RSS de streaming locaties weer uitlezen, zodat ontwikkelaars met behulp van de RSS feed naadloos integeren in hun website/applicatie. Op die manier wil Jet Stream met haar producten onderdeel van de keten zijn, waar iedere specialist zijn eigen ding doet. De focus ligt op de professionele doelgroep die CMS-en en portals en workflow systemen willen integreren, niet op consumenten.

Nieuwe software voor Content Delivery Networks (CDN)
Jet Stream is bezig met een nieuwe versie van VDO-X waarmee het makkelijker wordt om bepaalde streaming servers te koppelen aan bepaalde netwerken. Kijkers vanuit bepaalde netwerken worden doorgeleid naar bepaalde servers die gekoppeld zijn. Mochten alle gekoppelde servers niet beschikbaar zijn dan wordt er automatisch teruggevallen op de core-servers die het CDN ook heeft. Voor een groot CDN zal de spreiding bijvoorbeeld gaan per continent (regio), waarbij er dan een aantal netwerken aan een regio worden gekoppeld.

Deze nieuwe versie zal voor het eerst worden ingezet voor een nieuw CDN dat Jet Stream voor een Amerikaans bedrijf in Rusland gaat uitrollen. Het bedrijf zorgt er zelf voor dat de servers en het netwerk worden geleverd, zodat dat klaar staat logt Jet Stream op de servers in en installeert en configureert de software. Daarna vliegt Van der Ziel nog even naar Moskou om in een paar dagen tijd uit te leggen hoe alles werkt en daarna kunnen ze het CDN zelf beheren. Een nog groter project staat nu in Engeland op stapel maar daar mag Van der Ziel nog niets over vertellen, het is nog niet getekend.

Het mooiste is nog wel dat die ‘edge’ instelling allemaal werkt met een soort drag en drop interface, die het instellen van dat soort dingen kinderspel maakt. De ingewikkelde business rules zitten allemaal onderwater in het systeem verwerkt. Deze automatisering zorgt er voor dat een wereldwijd CDN dat miljoenen video’s per dag distribueert door maar enkele systeembeheerders kan worden beheerd.

Jet Stream draait op 6 personen
Wat me nogal wel het meest is opgevallen aan Jet Stream met een portfolio van klanten waar mening ISP jaloers van zou worden, draait met 6 personen, plus nog een extern iemand om de 24/7 support waar te kunnen maken. Je zou verwachten dat er een enorm leger aan mensen achter zit, maar het zijn echt maar 6 personen. Jet Stream toont daarmee de efficiëntie van zijn VDO-X CDN techniek wel aan. Wel is het zo dat Jet Stream alleen maar de software op alle servers hoeft te beheren. Hardware, housing, netwerken en beheer hiervan zijn allemaal uitbesteed. En er staan bij Jet Stream enkele vacatures open, omdat het bedrijf zijn vleugels over Europa verder uit kan slaan.

Naast de medewerkers bevinden er zich ook nog drie goudvissen in de ruimte, met daar een camera op gericht. De beelden worden live uitgezonden op internet. Dat is nog eens een live demo van je dienst!

De foto’s