ICTRecht lanceert Notice and Takedown adviesdienst

• Door
• Arnout Veenman
• geplaatst op
• 16 mei 2008 08:01 uur

Notice and Takedown meldingen beoordelen is voor veel webhosters lastig. Het definitieve voorstel voor een NTD gedragscode ligt op dit moment op tafel (al is die nog niet openbaar gemaakt), maar dan nog moet een webhoster in bepaalde gevallen toch beoordelen of iets “onmiskenbaar onrechtmatig is”.

De drempel om naar een jurist toe te stappen is vooral voor kleinere webhosters vaak hoog, vanwege (onduidelijkheid) over de kosten en vaak vereist de beoordeling van een NTD-melding ook bepaalde expertise. ICTRecht springt nu in dit gat. Ik heb Arnoud Engelfriet, partner bij ICTRecht een aantal vragen over de nieuwe dienst gesteld:

Waarom de NTD adviesdienst?
Veel webhosters, forumbeheerders en andere aanbieders (providers) van informatiediensten worstelen met de vraag wanneer zij nu aansprakelijk zijn voor materiaal dat hun klanten of gebruikers aanbieden. Zij krijgen regelmatig klachten over auteursrechtschendingen, inbreuken op privacy, smaad en andere wetsovertredingen die door die klanten begaan zouden zijn. Men eist dat publicaties ontoegankelijk gemaakt worden, of dat de provider adresgegevens van de klant afgeeft zodat de klager een gerechtelijke procedure kan beginnen. Doet de provider dat niet, en blijkt de klacht terecht, dan is de provider aansprakelijk voor de schade.

Voor providers is het lastig om in te schatten of zo’n klacht klopt, en of zij dan werkelijk verplicht zijn om iets weg te halen dan wel adresgegevens af te geven. ICTRecht biedt daarom de NTD adviesdienst: snel en deskundig advies over wat te doen met een klacht over materiaal van een klant. Wij hebben de adviesdienst zo laagdrempelig mogelijk opgezet. Wie eenmalig een advies nodig heeft, kan dat via een standaardformulier op onze site aanvragen. Wij reageren dan binnen vijf werkdagen met een advies. Wie verwacht vaker klachten te krijgen, kan via de abonnementsdienst zich verzekeren van vaste bijstand. Via een interactieve NTD-wijzer kunnen de meest voorkomende gevallen eenvoudig en snel worden afgehandeld, zodat de provider meteen weet wat hij moet doen met een klacht.

Wat is nu “onmiskenbaar onrechtmatig”?
De rechtspraak is daar niet duidelijk over. Een claim van een auteursrechthebbende over een aangeboden film of muziekwerk lijkt een evident voorbeeld. Maar ook daar blijft het oppassen geblazen: in oktober 2004 bleken 7 van 10 onderzochte providers materiaal weg te halen waar helemaal geen auteursrecht meer op zat, na een claim van een anonieme jurist vanaf een gratis Hotmail adres. Enige controle van de basis voor de klacht is dus wel gewenst.In de zeer recente zaak van de Staat versus IS InterNed Services bleek dat deze webhoster niet aansprakelijk was voor uitlatingen van een klant die zijn belastinginspecteur beschuldigde van racisme en corruptie. De provider had niet alle feiten en kon dus niet oordelen over de juistheid van de claim van de Staat, aldus de rechter. Maar betekent dat nu dat een provider die *wel* alle feiten heeft, *wel* zelf een oordeel moet vormen over vermeende smaad? En hoe moet de provider dat oordeel dan vormen?

XS4All had bijvoorbeeld in 2002 moeten weten dat een pamflet waarin stond hoe de Duitse spoorwegen gesaboteerd konden worden, niet door de beugel kon. Volgens het Gerechtshof was het onmiskenbaar dat dat pamflet onrechtmatig was, omdat werd opgeroepen tot strafbare feiten. XS4All werd dan ook veroordeeld voor het laten staan van deze ‘onmiskenbaar onrechtmatige’ publicatie.

NTD-proof algemene voorwaarden?
Een ander belangrijk onderdeel gaat over de algemene voorwaarden. Om materiaal van een klant ontoegankelijk te maken, of zijn persoonsgegevens af te mogen geven, is een regeling in de algemene voorwaarden nodig. Lang niet alle providers hebben dergelijke regelingen. Zij plaatsen zich dan in een onnodig lastige positie. Door materiaal weg te halen zonder duidelijke juridische basic in de eigen voorwaarden, stellen ze zich bloot aan claims door de klant. En het afgeven van persoonsgegevens van klanten mag al helemaal niet als deze daar geen toestemming voor gegeven heeft. ICTRecht stelt standaardvoorwaarden beschikbaar voor abonnees waarmee deze problemen afgedekt worden.

Wanneer is een provider wettelijk aansprakelijk?
Sinds 2004 is de aansprakelijkheid van providers wettelijk geregeld. Een provider is niet aansprakelijk voor de informatie die hij namens zijn gebruikers doorgeeft. Zo kan een webhoster niet aangeklaagd worden voor een klant die illegaal muziek aanbiedt, en is een forumbeheerder niet verplicht om bijdragen van deelnemers preventief te screenen. Een provider moet echter wel optreden als er een klacht komt over bepaald materiaal van een klant, en er geen redelijke twijfel bestaat over de juistheid van de klacht. Die is er niet als de aangeboden informatie “onmiskenbaar onrechtmatig” is.

Mag je persoonsgegevens afgeven?
Voor afgifte van persoonsgegevens is de regeling nog onduidelijker. In de wet staat het nergens, maar de Hoge Raad heeft bepaald dat een provider haar klant of gebruiker moet identificeren als het ‘aannemelijk’ is dat de informatie onrechtmatig is, en er geen minder ingrijpende mogelijkheid is om de identiteit van de klant te achterhalen. In 2006 hanteerde de rechter in Amsterdam bij een inbreuk op auteursrecht weer de maatstaf dat de inbreuk ‘voldoende aannemelijk’ moest zijn en dat ‘buiten redelijke twijfel moest zijn’ dat de klant achter de inbreuk zat.

Afgifte van persoonsgegevens is in principe alleen toegestaan met toestemming van de klant (de betrokkene), of wanneer er een wettelijke plicht tot afgifte is. Omdat de bovengenoemde regels uit jurisprudentie komen, is het onduidelijk of afgifte volgens die regels binnen de Wet Bescherming Persoonsgegevens valt. Vandaar dat het verstandig is om een expliciete regeling over het mogen afgeven van persoonsgegevens van klanten op te nemen in algemene voorwaarden.

Hopelijk volgen er meer juridische dienstverleners
Ik ben erg blij met de dienst van ICTRecht, omdat ik zelf meerdere malen heb opgeroepen om te komen tot een soort centrale NTD-commissie die NTD-meldingen zou kunnen beoordelen, waar dan vooral de kleinere webhosters zonder juridische afdeling de meldingen beoordeelt. De hamvraag daarbij is natuurlijk, wie zal dat betalen? En zodoende is dat idee gesneuveld. Daarna sprak ik de wens uit dat juridische dienstverleners diensten zouden ontwikkelen voor de beoordeling van NTD-meldingen tegen betaalbare honoraria. In dat gat is ICTRecht gesprongen en ik hoop dat meer juridische dienstverleners dit voorbeeld zullen volgen!