- Door
- Arnout Veenman
- geplaatst op
- 13 september 2013 08:01 uur
SIDN heeft de afgelopen jaren een stevig kapitaal opgebouwd, vorig jaar kon de stichting 5,2 miljoen euro gemaakte winst op haar balans bijschrijven. Met enige regelmaat komt er uit de richting van de registrars die .nl-domeinnamen registreren, de oproep om de overwinst aan hun uit te keren. Voordat de vraag of dat wenselijk is kan worden beantwoord, is er eerst nog de vraag of het überhaupt mogelijk is om de opgepotte miljoenen aan de registrars ten goede te laten komen?
SIDN is een stichting. Dat is meteen ook de belangrijkste reden dat er een enorme hoeveelheid opgepotte winst in de stichting zit. Er is immers geen aandeelhouder aan wie dividend kan worden uitgekeerd. Bij gebrek aan beter zien de registrars zich als partij die verantwoordelijk zijn van het succes van het .nl-domein en zien om die reden ook graag dat zij de financiële vruchten van dat succes plukken. Voor de volledigheid, ik ben het niet met dat standpunt van de registrars eens.
Het feit dat de SIDN een stichting is, brengt een andere complicatie met zich mee met betrekking tot het doen van uitkeringen. Het is stichtingen namelijk verboden om zich tot doel te stellen aan de oprichters en leden van organen van de stichting uitkeringen te doen.
De eerste vraag die kan worden gesteld is of de registrars op een of andere manier deel uitmaken van een orgaan van de stichting (art. 2:285 lid 3 BW). In het verleden maakten alle registrars (destijds nog deelnemers geheten) onderdeel uit van de Raad van Deelnemers. Na de wijziging van de statuten in verband met de verandering van de Raad in de externe Vereniging van Registrars is het onduidelijk of dat individuele registrars nog deel uit maken van een orgaan van de .nl-registry. Of dit het geval is, is meer een academische discussie waar ik jullie niet mee wil vermoeien.
Indien we ervan uit gaan de registrars géén deel uitmaken van een orgaan, dan is er ook nog een verbod om uitkeringen te doen aan derden, al geldt er hier een maar; het is wel toegestaan indien de uitkeringen een sociale of ideële strekking hebben. In dat opzicht zou SIDN zich wel tot doel mogen stellen om (buiten de reguliere bedrijfsvoering om) met het opgebouwde kapitaal dat duurzaam niet meer noodzakelijk is voor de onderneming die de stichting heeft, wekelijks een enorm feest te organiseren voor de registrars, maar keiharde euro’s overmaken naar (individuele) registrars is niet toegestaan.
Ook is het verbod niet te omzeilen door SIDN om te zetten in een andere rechtsvorm, zoals bijvoorbeeld een coöperatie waar alle registrars lid van zijn. Dat is natuurlijk in theorie mogelijk. Al zie ik het niet snel gebeuren. Ook wanneer registrars het voor elkaar zouden krijgen om SIDN zover te krijgen, dan zal dat voor het opgepotte kapitaal weinig nut hebben. Het doelkapitaal van de stichting mag na omzetting enkel worden ingezet om het doel dat de stichting had te bereiken. (art. 2:18 lid 6 BW) Daar zal de coöperatie dan een statutaire reserve worden aangehouden ter hoogte van dit bedrag, zodat het kapitaal feitelijk nog steeds niet kan worden uitgekeerd. Een rechter kan toestemming geven om hier van af te wijken, maar de kans dat toestemming tot een uitkering er komt is waarschijnlijk nihil.
Natuurlijk kan er ook nog worden geprobeerd om het geld terug naar de registrars te laten vloeien door aan alle registrars een korting te geven, die gebaseerd is op het (historische) aantal .nl-domeinnamen dat via de registrar is geregistreerd. Indien dit echter niet op zakelijke gronden gebeurt, maar met als doel om de registrars te bevoordelen, dan is er geen sprake van een korting, maar van een (verkapte) uitdeling aan de registrars. Fiscaal heeft dat de korting in zo’n geval voor SIDN geen bedrijfskosten zijn, maar nog belangrijker is dat daarmee het uitkeringsverbod zou worden overtreden. Op deze manier het kapitaal in de richting van de registrars laten vloeien is derhalve ook niet toegestaan.
In het verlengde van het geven van kortingen aan registrars in het algemeen, geld in principe hetzelfde voor een prijsverlaging van .nl-domeinnamen. Dat zal moeten gebeuren op zakelijke gronden. Een prijsverlaging van .nl-domeinnamen enkel om er voor te zorgen dat SIDN een hogere marge kunnen maken op elke via hun geregistreerde .nl-domeinnaam, komt ook neer op een verkapte uitkering aan de registrars. Dat zou dus verboden zijn.
Aan de andere kant kan ook worden afgevraagd of de hoeveelheid kapitaal die SIDN op dit moment in kas heeft nog wel noodzakelijk is voor het draaiende houden van de onderneming. In tegenstelling tot bijvoorbeeld een B.V., wordt een stichting fiscaal noch economisch geacht met haar hele vermogen een onderneming te drijven (voor de volledigheid: een stichting kan daar onder bepaalde voorwaarden fiscaal wel vrijwillig voor opteren).
Er kunnen grote vraagtekens bij worden gesteld of dat het kapitaal dat SIDN heeft opgebouwd nog wel volledig als ondernemingsvermogen kan worden aangemerkt, of dat een (significant) deel daarvan tot het ‘privé vermogen’ van de stichting moet worden gerekend. Dat is op zich helemaal niet erg. Echter gezien de stichting niet tot doel heeft om zoveel mogelijk geld ‘privé’ op te potten, roept dat de (juridische en morele) vraag op of SIDN niet gehouden is om daar iets mee te doen dat dienstbaar is aan het doel van de stichting en/of gehouden is de prijzen van .nl-domeinnamen te verlagen. Ik weet het niet, maar wat mij betreft moet daar wel een publieke discussie over komen.