- Door
- Arnout Veenman
- geplaatst op
- 31 augustus 2010 08:05 uur
, waarin ik uiteen heb gezet onder welke omstandigheden het wel en niet toegestaan is om kritische geluiden te laten horen over de wederpartij bij een overname. In Deel 2 komt aan de orde wat de gevolgen kunnen zijn indien een dergelijke uitlating over de wederpartij onrechtmatig is.
Gevolgen van onrechtmatige uitlatingen
Indien een uitlating over de wederpartij bij een overname niet terecht is dan kan dit onrechtmatig zijn wat in ieder geval kan leiden tot een drietal gevolgen.
Allereerst kan het zijn dat de uitlating strafbaar is (als smaadschrift en in het ergste geval als laster), al zal het in de praktijk niet snel tot een veroordeling komen, al is het natuurlijk ook niet prettig als er aangifte tegen je wordt gedaan.
Een tweede probleem is dat de uitlating als onrechtmatige daad wordt aangemerkt. Daarbij kan men worden veroordeeld tot het vergoeden van de schade en het plaatsen van een rectificatie. Het derde mogelijke gevolg is dat de onrechtmatige uitlating als contractbreuk kan worden gezien (van het overnamecontract). Ook al is er niks op papier vastgelegd of überhaupt wat over afgesproken. Dit derde gevolg werk ik hieronder verder uit.
De betekenis van geheimhoudingsverklaringen
Eerst nog een opmerking over geheimhoudingsverklaringen. Indien er afgesproken is dat er niets over de overname naar buiten zal worden gebracht en/of men geen mededelingen over elkaar zal doen, dan is men daar in principe aan gehouden. Indien er echter een zwaarder belang is, om toch een boekje open te doen over acties van de wederpartij , dan kan dit de geheimhoudingsverplichting opzij zetten. Ook is er indien men zelf schade lijdt door het handelen van een derde in beginsel de verplichting de schade te beperken. Op die grond kan men er zelfs toe gehouden zijn om de geheimhoudingsverplicht te schenden, op straffe van het verliezen van het recht op (een deel van de) schadevergoeding.
Het is echter raadzaam niet te snel aan te nemen dat de geheimhoudingsverplicht aan de kant kan worden geschoven. Indien men toch besluit om de geheimhoudingsverplichting te schenden, beperk de schending dan tot wat absoluut noodzakelijk is om het gewenste doel te bereiken. Een situatie waarbij het gerechtvaardigd zou kunnen zijn om een geheimhoudingsverplichting te schenden is dat de verkopende partij ten onrechte naar zijn voormalige klanten communiceert dat deze nog steeds aan hem dienen te betalen.
Contractbreuk
De reden dat contractbreuk kan optreden door het doen van een onrechtmatige uitlating komt vooral doordat naast de dingen die je afspreekt, er ook een aantal zaken in het contract besloten liggen, die niet expliciet zijn besproken. Daarbij valt te denken aan het feit dat kopende partij ook daadwerkelijk omzet kan behalen uit zijn investering en dat de verkopende partij om die reden de kopende partij niet in een slecht daglicht mag stellen (tegenover zijn voormalige klant). En zo zijn er nog verschillende andere zaken te bedenken die eveneens in het contract besloten liggen.
Het gevolg van de contractbreuk is in ieder geval dat de onrechtmatig handelende partij de schade die daardoor ontstaan moet vergoeden. Daarnaast heeft de wederpartij in bepaalde gevallen het recht om het contract geheel of gedeeltelijk te ontbinden. Bij een gedeeltelijke ontbinding valt te denken aan een (eenzijdige) verlaging van de overnamesom. Terwijl bij een gehele ontbinding de hele overname wordt teruggedraaid. In dat geval ontstaat er een teruggave verplichting voor beide partijen. Van gehele ontbinding zal enkel sprake kunnen zijn indien de uitlatingen voldoende ernstig zijn.
Gehele ontbinding van het overnamecontract
Bij gehele ontbinding van de overname moet de overgenomen partij de volledige overnamesom terugbetalen, terwijl de overnemende partij met terugwerkende kracht nooit rechthebbende is geweest en dus van rechtswege zijn handelsnaam, klanten, contracten, etc. terug krijgt. De kopende partij heeft daarbij de verplichting om er aan mee te werken dat de verkopende partij weer daadwerkelijk over het geheel kan beschikken.
Praktisch gezien zal het voor de overgenomen partij vaak onmogelijk zijn om zijn bezit terug te nemen en vaak ook onwenselijk omdat deze zijn bedrijfsactiviteiten gestaakt heeft. Er rest in zo´n geval dan ook feitelijk niets anders dan (tegen een fractie van de vorige overnamesom) een nieuw contract te sluiten met de (voormalige) overnemende partij of indien deze dat weigert op grond van ongerechtvaardigde verrijking een vordering bij de rechter in te stellen, waarbij eveneens maar een fractie van de overnamesom zal kunnen worden verkregen en ook een kostbare en langdurige gang naar de rechter vereist is. Talloze overgenomen ondernemers zijn door gehele ontbinding van het overnamecontract al aan de grond geraakt.
Conclusie: Een boekje open doen over de wederpartij? Denk eerst goed na!
Bij overnames van webhostingbedrijven gaat er relatief vaak wat mis. Zodra hier klanten bij betrokken zijn, wordt er vaak door een van de partijen een boekje open gedaan over de kwalijke praktijken van de ander. Er moet echter een gerechtvaardigd belang zijn om dat te doen. Daarbij gaat het om de noodzakelijke verdediging tegen onterechte beschuldigingen, het belang om klanten (of andere derden, zoals leveranciers) te informeren over de kwalijke praktijken van de ander, echter alleen voorzover de klant er direct belang bij heeft om dit te weten, en het algemeen belang, zoals het blijven voeren van de handelsnaam van het verkochte bedrijf door de verkoper.
Het is echter raadzaam om niet te snel aan te nemen dat er een gerechtvaardigd belang is om kritische geluiden over de wederpartij te laten horen. Blijkt namelijk later dat hiervoor een gerechtvaardigd belang ontbroken heeft, dan kan men gehouden zijn tot het betalen van schadevergoeding, het plaatsen van een rectificatie en zelfs kan het contract ontbonden worden. Vooral dat laatste kan zeer vervelend uitpakken. Indien je dus besluit een boekje open te doen over de wederpartij, overleg dit dan eerst met een (neutrale) derde, het liefst een jurist, voordat je een reactie plaats of probeer alsnog de zaak in der minne te schikken met de wederpartij. Op die manier worden een hoop problemen voorkomen.