- Door
- Rashid Niamat
- geplaatst op
- 21 april 2011 08:01 uur
Vorige week waren er twee bijeenkomsten over cyberwar. Bij de eerste was ik aanwezig, de tweede heb ik online gevolgd. Zo verschillend als mijn manier van volgen was, zo diverse was ook de wijze waarop over het onderwerp werd gesproken.
De eerste bijeenkomst was in Nederland en vond plaats onder auspiciën van Kivi/Niria (zie ook Link). Centraal stond de vraag welke rol defensie nu en op termijn speelt in cyberwar. Defensie moet het land beschermen tegen aanvallen van een vijand. Vroeger was die vijand fysiek te duiden en werden er tanks, vliegtuigen of schepen ingezet om hem van slechte ideeën af te houden. Anno 2011 heeft de vijand ook online communicatie middelen tot zijn beschikking die als wapen kunnen worden ingezet en daar moet defensie een antwoord op hebben.
Maar nu is er een wezenlijk verschil tussen verdediging van de fysieke landsbelangen en het online equivalent. In het eerste geval heeft de Nederlandse overheid een monopolie op middelen en bevoegdheden. Bij de online variant is dat beeld totaal anders. Diverse sprekers wezen op de complexiteit, omdat in Nederland 70% van de infrastructuur in handen is van bedrijven of particulieren. Daardoor is het vormen van een effectieve cyberwar strategie compleet anders dan wat men gewend is. De oproep die door vele aanwezigen werd gedaan was dan ook voorspelbaar: er moet meer worden samengewerkt. PublicPrivatePartnership werd geroemd als wondermiddel. Inmiddels is namelijk duidelijk dat je daarmee niet alleen cybercrime (botnets) kunt bestrijden, dus dan gaat dat ook op voor cyberwar.
Er werd echter door de aanwezigen wel ingezien dat die samenwerking niet eenvoudig tot stand komt. De overheid “betrekken” bij delen van je business is al niet overal populair en om nou ook nog eens defensie te faciliteren. Zoiets vergt in ieder geval de nodige tijd en veel tact.
Van een heel andere orde was de themadag cyberwar op het jaarlijkse Re:publica in Berlijn. Daar waren het sprekers als Sandro Gaycken die het vraagstuk bekeken door de bril van wetenschap en burgers. Daar kwamen compleet andere issues aan de orde, zoals hoe verantwoord is het om kritische infrastructuur afhankelijk te laten zijn van een OS met 86 miljoen regels code. Maar ook de USBStick als modern wapen kreeg de nodige aandacht.
Het verschil tussen de twee invalshoeken laat zich als volgt samenvatten. Militairen zoeken het antwoord op cyberwar vooral in het (dreigen met) terugslaan. De wetenschappers en kritische online citizens pleiten meer voor ongevaarlijk maken van de mogelijke wapens. Ben benieuwd hoe die twee inzichten uiteindelijk in een PPP verenigd gaan worden.