- Door
- Edwin Feldmann
- geplaatst op
- 12 september 2013 08:01 uur
De behoefte aan high performance computing groeit snel. Niet alleen bij wetenschappelijk onderzoekers en onderwijsinstellingen, maar ook bij (semi-)commerciële bedrijven. Dat zegt Peter Michielse van SURFsara in gesprek met ISPam.nl. SURFsara biedt ict-diensten aan het hoger onderwijs en wetenschappelijke onderzoekers. In juni nam het instituut de supercomputer Cartesius (vernoemd naar René Descartes) van Bull in gebruik. Cartesius heeft supercomputer Huygens vervangen die in 2008 in werking werd gesteld.
Supercomputer Cartesius heeft SURFsara 14,5 miljoen euro gekost (inclusief onderhoud en energie voor drie jaar). De aankoop is mede mogelijk gemaakt dankzij subsidies van onder meer het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCenW).
Sinds enige tijd krijgt SURFsara ook subsidie van het ministerie van Economische Zaken. Voorwaarde is echter wel dat het Nederlandse bedrijfsleven kan profiteren van de faciliteiten en expertise die SURFsara heeft. Onder bepaalde voorwaarden kan gebruik gemaakt worden van de voorzieningen van SURFsara. Dat heeft onder andere te maken met publiceerbaar onderzoek en eerlijke tariefstelling. SURFsara mag de markt niet verstoren. Voorbeelden van bedrijven die gebruik maken van deze mogelijkheden zijn onder meer MeteoConsult en Deltares. Het KNMI heeft zelf een supercomputer waarmee het nauwkeurige weersverwachtingen probeert te berekenen.
Cartesius is ongveer vier keer sneller dan zijn voorganger Huygens dankzij het gebruik van nieuwere technologie. Ook gebruikt het systeem minder energie, onder meer door het warmwaterkoelsysteem dat fabrikant Bull erin heeft gebouwd. De koeling die erin zit, is beter bekend als DLC (Direct Liquid Cooling), vertelt Ronald van Pelt, consultant High Performance Computing bij Bull. Het systeem wordt gekoeld met water van 30 graden Celsius. Het water dat met een temperatuur van circa 50 graden uit het systeem komt, wordt het grootste deel van het jaar gekoeld met buitenlucht.
Applicaties
Het belangrijkste bij het ontwerp van Cartesius was om een configuratie te kiezen die de beschikbaar gestelde applicaties zo optimaal mogelijk laat draaien met een zo laag mogelijk energieverbruik passend binnen het vooraf gestelde budget, aldus van Pelt. Bij supercomputers is het zaak om rekenopdrachten in stukjes te delen en die te verdelen zodat de supercomputer ermee aan de slag kan.
“Voor SURFsara was het van ondergeschikt belang om gelijk het maximale systeem te laten bouwen welke hoog in de TOP500-lijst zou komen te staan. Gebruikers hebben nl. de tijd nodig om hun applicaties geschikt te maken om optimaal gebruik te maken van zo’n groot systeem. Daarom is er gekozen voor het zogenaamde ‘on-demand’ concept om het systeem mee te laten groeien met de wens aan meer capaciteit. Op deze manier kun je ook efficiënter omgaan met de exploitatiekosten.”
De nieuwe supercomputer kan worden uitgebreid tot maximaal 35 racks. Op dit moment zijn er zo’n 16 racks in gebruik. “We merken dat nu al wetenschappers hun onderzoek uitbreiden omdat de computer daarvoor de mogelijkheden en rekenkracht biedt. Of er worden bij een onderzoek meer meetpunten gebruikt, waardoor je nauwkeurigere resultaten krijgt”, zegt Michielse.
Cartesius zit qua vermogen nog lang niet aan zijn top. Cartesius is op dit moment in staat op 270 Teraflops te verwerken, tegen 65 Teraflops van Huygens. Bij volle bezetting en vol vermogen haalt Cartesius zelfs meer dan 1 Petaflops (1000 Teraflops). Die snelheid wordt waarschijnlijk eind 2014 gehaald.