- Door
- Arnout Veenman
- geplaatst op
- 14 oktober 2015 08:00 uur
Een man uit Emmen had kindeporno opgeslagen bij de online opslagdienst OneDrive van Microsoft. Het bedrijf ontdekte dit en tipte het Openbaar Ministerie. Dit resulteerde er uiteindelijk in dat bij de man 144 afbeeldingen en filmpjes van kindermisbruik werden gevonden en als gevolg daarvan mocht de man zich deze week voor de rechter verantwoorden.
Geweldig nieuws natuurlijk dat deze meneer gepakt is en dat hij zich voor de rechter moet verantwoorden. Echter is er ook een keerzijde en dat is de manier waarop hij kon worden gepakt. Dat was enkel mogelijk door de melding die Microsoft bij het Openbaar Ministerie heeft gemaakt. Ook daar is op zichzelf niks mis mee integendeel, maar wel dat Microsoft blijkbaar de bestanden die deze meneer heeft opgeslagen op OneDrive heeft doorzocht op inhoud én daar een signalering aan gekoppeld heeft. Anders was deze meneer niet betrapt.
Zelf ben ik ook geneigd om te roepen dat daar weinig mis mee is. Het is namelijk heel belangrijk dat deze meneer zou worden gepakt want kinderen moeten worden beschermd. Daar staat echter tegenover dat Microsoft bestanden op bepaalde inhoud aan het doorzoeken is die van jou (privé) zijn en die in beginsel niet gedeeld worden. De vraag is of het wenselijk is dat een aanbieder van een clouddienst dat doet? En het argument: “ja, want kinderporno” is mij net iets te makkelijk.
Daar komt bij dat we het nu over kinderporno hebben maar mag Microsoft dan straks ook de inhoud van bestanden op OneDrive gaan doorzoeken op illegale software, films of muziek, gestolen of gelekte vertrouwelijke documenten of slechte grappen over Bill Gates?
Online opslag is steeds vaker de vervanging van lokale opslag. Is het ook acceptabel als Microsoft – als eigenaar van Windows – je lokale hardeschijf gaat doorzoeken op kinderporno of ander onrechtmatige inhoud? Ik vind het daarom nogal ver gaan dat een cloudaanbieder de bestanden van eigen klanten inhoudelijk aan het doorzoeken is naar onrechtmatige inhoud, ongeacht wat voor onrechtmatige inhoud je naar op zoek bent.
Juridisch gezien is het ook twijfelachtig als aanbieders van clouddiensten de bestanden van klanten inhoudelijk gaan doorzoeken naar onrechtmatige inhoud. Aanbieders van cloudopslagdiensten worden geacht zich niet bezig te houden met de inhoud van bestanden van klanten. Daarom zijn ze in art. 54a Sr (strafrecht) en art. 6:196c lid 3 BW (civiel recht) in beginsel niet aansprakelijk voor wat hun klanten doen.
Verder is er in art. 273d Sr bepaald dat een aanbieder die kennisneemt van de inhoud van bestanden van klanten zelf strafbaar is. Dat is een misdrijf waar maximaal 1,5 jaar gevangenisstraf op staat. Gezien de controle door Microsoft waarschijnlijk geautomatiseerd zal zijn, is het even de vraag of dat er ook onder valt. Echter zit er ook een signalering aan vast wanneer er iets onrechtmatigs wordt geconstateerd, dat komt dan wel bij een mens van vlees en bloed terecht. Op dat moment is er evident sprake van kennisnemen van de inhoud van bestanden van een klant.
Waar het om gaat, is dat er een duidelijk spanningsveld is tussen het belang van het opsporen van kinderporno en anderzijds de privacy van (voor het overgrote deel onschuldige) burgers. Daarnaast speelt de vraag of dat het wenselijk is dat aanbieders van clouddiensten (geautomatiseerd) lopen te snuffelen in de inhoud van bestanden van hun klanten.